Wykonując ścianę
z pustaków ceramicznych Porotherm przygotujmy się, że murować będziemy z elementów
większych niż pustaki tradycyjne, co pozwoli na znacznie szybsze
wykonanie danego zakresu robót. Ułatwieniem w stosunku do murowania
z pustaków tradycyjnych jest to, iż pustaki Porotherm nie wymagają
stosowania zaprawy w spoinach pionowych dzięki nowoczesnemu połączeniu
na pióro i wpust.

Przed rozpoczęciem prac
murarskich należy sprawdzić poziomy we wszystkich narożnikach budynku.
W tym celu wskazane jest rozmieszczenie łat, które pozwolą na
naniesienie i zaznaczenie potrzebnych nam poziomów.

Pozioma izolacja przeciwwilgociowa

Będzie chronić mury
przed wciąganiem wilgoci. Układa się ją na ścianie fundamentowej (lub
piwnicznej) pod pierwszą warstwą pustaków Porotherm. Najwygodniej
wykonać izolację ze specjalnej folii lub papy, układanej pasami
łączonymi na co najmniej 10-centymetrowy zakład.

Pogoda na murowanie

Podczas murowania przy użyciu zaprawy ciepłochłonnej temperatura
otoczenia nie może być niższa niż +5°C. Dodatki przeciwmrozowe stosuje
się tylko do zapraw tradycyjnych.

ins1.jpg

Przygotowanie zaprawy

Do murowanie zewnętrznych ścian jednowarstwowych zalecane jest
użycie gotowej zaprawy ciepłochronnej Porotherm TM. Porotherm TM
to lekka zaprawa produkowana na bazie perlitu. Zastosowanie jej
poprawia izolacyjność cieplną muru o ok. 15% oraz zapewnia jednorodność
termiczną przegrody. Użycie zaprawy termoizolacyjnej niweluje również
ewentualne skutki błędów wykonawczych. Można przygotowywać ją w
betoniarce lub za pomocą ręcznego wolnoobrotowego mieszadła, trzymając
się zaleceń podanych na opakowaniu. Do ścian zewnętrznych warstwowych
z dodatkową warstwą ocieplenia oraz do wszystkich ścian wewnętrznych
należy stosować zwykłe zaprawy murarskie.  Ważne jest, by zaprawa miała
odpowiednią konsystencję. Zbyt płynna będzie ściekać w otwory pustaków,
a zbyt gęstą trudno będzie rozprowadzić. Ziarna kruszywa nie mogą być
zbyt duże i ostre, bo mogłyby uszkodzić izolację przeciwwilgociową.

ins2.jpg

ins3.jpgPoziomowanie podłoża

Podłoże pod pierwszą warstwę pustaków musi być równe. Trzeba je
wypoziomować, aby uniknąć spotęgowania odchyleń podczas murowania.
Można to zrobić przy użyciu poziomicy wężowej albo za pomocą
niwelatora.

Przygotowanie pustaków

Istotne jest, aby przed rozpoczęciem murowania zwilżyć pustaki, co
pozwala zapobiec zbyt szybkiemu oddawaniu wody przez zaprawę.
Odpowiednia ilość wody niezbędna jest do prawidłowego wiązania zaprawy
murarskiej i do tego, by po zakończeniu procesu wiązania miała ona
odpowiednią wytrzymałość. Szczególnej staranności należy dołożyć
w przypadku murowania w okresie wysokich temperatur. Wówczas wskazane
jest nawet zdjęcie z palety folii ochronnej i polewanie pustaków
strumieniem wody. W przypadku temperatur niższych dopuszczalne jest
zwilżanie tylko samej płaszczyzny stykającej się z zaprawą.

Pierwsza warstwa zaprawy

ins4.jpgPrzystępując do prac murarskich postępujemy analogicznie, jak
w przypadku murowania z tradycyjnych formatów ceramicznych. Zaczynamy
od ułożenia warstwy wyrównawczej, którą  wykonujemy z zaprawy
murarskiej rozłożonej równomiernie na całej szerokości muru.
W przypadku murowania pustaków na fundamencie warstwę wyrównawczą
układa się na poziomej izolacji przeciwwilgociowej z papy lub
specjalnych folii izolacyjnych. Po wypoziomowaniu podłoża, zwilżeniu
pustaków i przygotowaniu zaprawy można przystąpić do murowania.

Zaczynamy murowanie

Murowanie ścian
zewnętrznych rozpoczyna się od narożników. Zależnie od rodzaju pustaków
przeznaczonych na ściany jednowarstwowe, narożnik można wykonać tylko z
podstawowych elementów pełnowymiarowych (Porotherm 38 P+W) albo przy
użyciu elementów uzupełniających: połówkowych i narożnikowych
(Porotherm 44 P+W, Porotherm 44 Si) oraz połówkowych (Porotherm 50
P+W). Trzeba pamiętać o naniesieniu zaprawy na boczną powierzchnię
pustaka, dostawianego w narożu do powierzchni czołowej pustaków,
ułożonych prostopadle. Po ułożeniu pustaków sprawdza się poziom warstwy
i lekko dobija pustaki gumowym młotkiem.

ins5.jpg

Kolejne warstwy narożników

W każdym narożniku
najlepiej jest ułożyć minimum trzy warstwy pustaków zanim wypełni się
odcinki ścian pomiędzy nimi. Fachowo określa się to  „wyciąganiem
narożników”. Pustaki w narożnikach muszą być ułożone naprzemiennie.
Należy zadbać o uzyskanie jednakowego poziomu kolejnych warstw pustaków
we wszystkich narożnikach.

Sprawdzanie pionu

Kontrolę pionowego
wykonania muru powinno się przeprowadzać przy użyciu poziomicy, po
ułożeniu każdej kolejnej warstwy pustaków w narożniku. Kontrolę
poziomego ułożenia pustaków pomiędzy narożnikami, umożliwi
rozciągnięcie sznurka murarskiego

Łączenie poziome

ins6.jpg

Budowanie w systemie Porotherm nie wymaga wykonywania pionowej
spoiny pomiędzy pustakami. Niezbędna jest jedynie spoina pozioma.
Zaprawy używa się więc tylko do łączenia kolejnych warstw pustaków,
nakładając ją kielnią murarską, koniecznie równomiernie, na całą górną
powierzchnię już ułożonej warstwy elementów. Grubość warstwy zaprawy po
wmurowaniu pustaków powinna wynosić 8 -15 mm, optymalnie 12 mm, co
pozwala na zachowanie modułu wysokości (wys. pustaka + gr. warstwy
zaprawy) równego 250 mm. Za niepoprawne uważa się rozkładanie zaprawy w
postaci tzw. “placków”. Rozkładanie zaprawy w postaci pasów wzdłuż
krawędzi muru jest dopuszczalne tylko pod warunkiem obliczeniowego
sprawdzenia nośności muru z uwzględnieniem rzeczywistej szerokości
spoiny. Należy mieć jednak na względzie, iż stosowanie tego sposobu
układania zaprawy zmniejsza nośność muru nawet o ponad 50%. Uwaga! zaprawę należy układać na całej szerokości muru.

Łączenie pionowe

Pustaki kolejno wmurowywane w warstwę łączy się ze sobą tylko na
pióro i wpust. Ich boczne powierzchnie są tak wyprofilowane, że
połączenie to zapewnia odpowiednią wytrzymałość i szczelność muru. Aby
uniknąć zrolowania się zaprawy, pustaki trzeba wsuwać od góry w
wyprofilowania już ustawionych elementów i dopiero potem dociskać do
zaprawy.

ins7.jpg

Ustawianie pustaków

Podczas murowania
ścian bardzo przydatny jest sznurek murarski, który rozpina się
pomiędzy gotowymi narożnikami. Ułatwia on zachowanie jednego poziomu
dla wszystkich pustaków układanych w warstwie. Ustawienie pustaka
dopasowuje się do wysokości sznurka i ułożenia innych pustaków,
korzystając przy tym z gumowego młotka.

ins8.jpg

Ściana pomiędzy narożnikami

Wykonuje się ją
dopiero, gdy w narożnikach ułożone są pierwsze warstwy pustaków.
Wcześniej trzeba sprawdzić, czy poziom pustaków w narożnikach jest
identyczny. Pomóc w tym mogą pionowe łaty z naniesionymi poziomami
kolejnych warstw. Uwaga! Murowanie kolejnych warstw ściany zawsze rozpoczyna się od narożników.

ins9.jpg

ins10.jpgPrzewiązania w murze

Pustaki układa się w
kolejnych warstwach w sposób zapewniający prawidłowe ich przewiązanie.
Spoiny pionowe w sąsiadujących ze sobą warstwach w żadnym wypadku nie
mogą się pokrywać, lecz muszą być przesunięte o co najmniej 0,4 h
(gdzie h jest wysokością pustaka) tj. o 10 cm. O ile jest to możliwe,
zaleca się wykonanie przewiązania poprzez przesunięcie wynoszące pół
pustaka w dwóch sąsiadujących warstwach muru. W przypadku ściany
Porotherm o niemodularnej długości (tj. różnej od n x 12,5 cm)
konieczne jest stosowanie elementów uzupełniających w postaci pustaków
docinanych, które zaburzają regularny układ przewiązań w murze i
powodują mniejsze, niż 10 cm przewiązanie. Przewiązanie elementu
murowego uzupełniającego nie może być jednak mniejsze niż 4 cm.
Przewiązania takie nie powinny pokrywać się ze sobą w kolejnych
warstwach. Pustaki docinane należy wmurowywać w miarę możliwości w
środkowej części ściany, a nie przy jej krawędziach. Ewentualne ubytki
pustaków w ścianach jednowarstwowych należy przed tynkowaniem uzupełnić
ciepłochronną zaprawą murarską Porotherm TM lub termoizolacyjną zaprawą
tynkarską Porotherm TO.

Łączenie ściany zewnętrznej i wewnętrznej nośnej

Wewnętrzną ścianę nośną z pustaków Porotherm najlepiej budować
równocześnie ze ścianą zewnętrzną. Łączy się je ze sobą wpuszczając w
co drugiej warstwie pustak ściany wewnętrznej na głębokość 10 – 15 cm w
ścianę zewnętrzną. Połączenie musi być ocieplone 5-cm warstwą
styropianu. Materiał ten rekompensuje lokalne zwiększenie przewodności
termicznej ściany spowodowane większą przewodnością termiczną pustaków
ścian wewnętrznych nośnych. W pozostałych warstwach pierwszy pustak
ściany wewnętrznej wystarczy dostawić do ściany zewnętrznej i połączyć
z nią zaprawą murarską. Jeżeli ściana wewnętrzna będzie wznoszona
później, należy przewidzieć możliwość wsunięcia jej pustaków w ścianę
zewnętrzną poprzez wykonanie “strzępi”.

ins11.jpg

Łączenie ściany zewnętrznej i działowej

Ściany działowe zwykle buduje się po wymurowaniu ścian nośnych
(zewnętrznych i wewnętrznych), jednak trzeba pamiętać o wcześniejszym
zamontowaniu w nich stalowych kotew ocynkowanych. Posłużą one jako
łączniki pomiędzy ścianą nośną a działową. Jednym końcem powinny być
zatopione w zaprawie tworzącej poziomą spoinę ściany nośnej, a drugim -
w poziomej spoinie ściany działowej. Po wymurowaniu ściany działowej
ewentualną szczelinę pomiędzy ścianą a stropem (1 do 2 cm) wypełnia się
zaprawą murarską lub pianką montażową. Uwaga! Ściany wewnętrzne (nośne oraz działowe) muruje się na zaprawie zwykłej.

Po zakończeniu dnia pracy zaleca się zabezpieczenie, np. folią lub
papą ostatniej warstwy pustaków i świeżej zaprawy. Zapobiega to
rozmywaniu zaprawy przez deszcz. Należy również chronić “koronę” już
wykonanego muru przed opadami atmosferycznymi. W szczególności należy
unikać sytuacji, w której wody opadowe dostają się w drążenia pustaków
i zawilgacają od wewnątrz ścianę.

ins12.jpg

Docinanie
pustaków

Jeśli ściany budynku nie mają
modułowych rozmiarów pozwalających na wykonanie ich tylko z pełnych elementów,
pojedyncze pustaki układane w kolejnych warstwach ściany lub bezpośrednio pod
stropem trzeba będzie przyciąć. Do cięcia można użyć ręcznej pilarki
brzeszczotowej z napędem elektrycznym lub piły stołowej z tarczą diamentową.

ins13.jpg

ins14.jpgWmurowanie dociętych
elementów

Pustaki docięte powinno się
wmurowywać w środkowej części ściany, możliwie jak najdalej od jej narożników.
Układając je w kolejnych warstwach, trzeba pamiętać o przesunięciu spoiny
pionowej – w tym wypadku wynosi ono minimum 4 cm względem spoiny w sąsiedniej
warstwie pustaków. Niezbędne jest przy tym wypełnienie zaprawą pionowych
połączeń pomiędzy pustakami dociętymi a pełnowymiarowymi. Uwaga!
Przy wykonywaniu zewnętrznych ścian jednowarstwowych nie powinno się uzupełniać
przerw bądź ubytków w murze elementami o większej przewodności cieplnej, np.
cegłami pełnymi (chyba, że ściana w tym miejscu zostanie docieplona materiałem
termoizolacyjnym). Przy murowaniu filarów należy dążyć do stosowania pustaków
nieprzycinanych.

Zaprawa w
pionie

Wykonanie pionowych spoin z
zaprawy jest konieczne w kilku szczególnych miejscach ściany. Są to nie tylko
połączenia dociętych  pustaków z pełnowymiarowymi, ale także wszystkie
połączenia, w których wyprofilowana na pióro i wpust boczna powierzchnia jednego
pustaka musi być zespolona z gładką czołową powierzchnią innego, na przykład w
narożach i skrzyżowaniach ścian. Spoiny pionowe niezbędne są również przy
łączeniu narożnych elementów kieszeniowych (dotyczy narożników ścian z pustaków
Porotherm 44 P+W i Porotherm 44 Si).

ins15.jpg

Pustaki połówkowe

Zastosowanie pustaków połówkowych usprawnia i przyśpiesza wykonywanie otworów
na okna i drzwi, które zaleca się projektować w module. Eliminuje to konieczność
docinania pustaków.

ins16.jpg

Wiercenie otworów

W gotowym murze bez problemów można wykonywać otwory, na przykład pod puszki
elektryczne lub na przeprowadzenie rur przez ścianę. Robi się to za pomocą
wiertnicy lub wiertarki z przymocowanym wiertłem koronowym. Uwaga! Podczas wykonywania otworów w ścianach nie
zaleca się stosowanie elektronarzędzi z udarem.

ins17.jpg

Wykonywanie
bruzd

Aby wykonać bruzdy pod przewody
instalacyjne, trzeba zrobić w ścianie dwa równoległe nacięcia piłą tarczową.
Potem za pomocą młotka i przecinaka wybija się fragment pustaka pomiędzy
nacięciami. W powstałą bruzdę można  wkładać rury instalacji wodnej,
kanalizacyjnej lub centralnego ogrzewania. Do wykonania bruzd można również użyć
bruzdownicy. Przewody instalacji elektrycznej układa się najczęściej na
powierzchni ścian
i przykrywa tynkiem.

ins18.jpg

ins19.jpg

Montaż nadproża Porotherm
23.8

Wykonuje się je z gotowych belek
nadprożowych, tzw. wysokich, nad otworami drzwiowymi i okiennymi, zarówno w
ścianach zewnętrznych jak i wewnętrznych. Zależnie od grubości i przeznaczenia
ściany, nadproże może się składać z rożnej liczby belek. Głębokość ich oparcia w
murze zależy od szerokości otworu i wynosi minimum 12,5 cm. Belki ustawia się
węższą stroną na warstwie zaprawy cementowej o grubości 12 mm. Przy nadprożach
tego typu nie ma potrzeby stosowania podpór montażowych.

ins20.jpg

Wkładka
termoizolacyjna

Nadproże w ścianie zewnętrznej
musi mieć ocieplenie, dlatego pomiędzy belkami (czterema lub pięcioma, zależnie
od grubości ściany) trzeba umieścić wkładkę termoizolacyjną grubości od 8 do 12
cm. Zaraz po zmontowaniu na ścianie zestaw belek powinno się mocno skręcić
drutem wiązałkowym – ze względów bezpieczeństwa, aby nadproże nie spadło z
muru.

Nadproże gotowe

Wielką zaletą belek nadprożowych Porotherm 23.8 jest to, że po oparciu na
murze od razu pełnią funkcję nośną. Ponadto w prosty sposób zapewniają ciągłość
warstwy ściany, ponieważ wysokość belek nadprożowych jest równa wysokości
pustaków ściennych, a grubość nadproża można dokładnie dopasować do grubości
ściany. Ceramiczna powierzchnia nadproża i ściany tworzą jednorodne i równe
podłoże pod tynk, co zapobiega jego spękaniu na styku podłoża ze ścianą.

ins21.jpg

Montaż nadproży Porotherm 11.5 i Porotherm 14.5

Nadproża wykonywane przy użyciu belek 11.5 lub 14.5 tzw. niskich, podobnie
jak nadproża Porotherm 23.8, stosuje się do przekrywania otworów okiennych i
drzwiowych w różnych rodzajach ścian. Powinny być one jednak projektowane
indywidualnie, ponieważ wymaganą nośność uzyskują dopiero po nadmurowaniu na
belkach warstw z pustaków lub cegieł pełnych. Belki również układa się na
zaprawie cementowej grubości 12 mm. Głębokość ich oparcia w murze zależy od
szerokości otworu i powinna wynosić minimum 12,5 cm.

ins22.jpg

Nadmurowanie
belek

Aby uzyskać wymaganą nośność
nadproża, belki Porotherm 11.5 i 14.5 należy nadmurować np. dwiema warstwami
cegły pełnej i/lub nadbetonować. Również ten rodzaj nadproża zależy od
szerokości otworu. Podpory montażowe można usunąć dopiero po stwardnieniu
zaprawy, czyli po upływie 7 – 14 dni.

ins23.jpg

Ściany
gotowe

Wykonanie 1m2 ściany
jednowarstwowej z pustaków Porotherm powinno zająć około jednej godziny. Buduje
się ją szybciej niż w innych technologiach dzięki dużym wymiarom pustaków oraz
połączeniom na pióro i wpust, które pozwalają uniknąć wykonywania spoin
pionowych z zaprawy. 1 m2 muru to zaledwie 16 pustaków i 4 spoiny
poziome. Prace usprawnia także użycie gotowych belek nadprożowych i innych
elementów systemu Porotherm. Po zakończeniu prac murarskich możemy przystąpić do
montażu stropu.

ins24.jpg

Na podst. instrukcji Wienerberger