Jak wynika ze statystyk, około połowa udanych włamań jest
dokonywana przez pokonanie drzwi. Decyzja, w jaki sposób zabezpieczyć okna i drzwi
wejściowe (w mieszkaniach – także drzwi balkonowe lub tarasowe) zależy nie tylko od
stopnia zagrożenia obiektu, lecz również od koncepcji ochrony, która może
przewidywać powstrzymywanie lub wykrywanie intruza zanim podejdzie do chronionych
pomieszczeń, gdy próbuje wejść do wnętrza albo dopiero, gdy znajdzie się w
chronionym wnętrzu.

Jakie drzwi wybrać?

Decyzja: wzmacniać drzwi standardowe (i jak) czy montować drzwi antywłamaniowe (tak
popularnie określane są drzwi, które uzyskały atest) zależy nie tylko od stopnia
zagrożenia, ale i od istniejących utrudnień dla przestępcy w dostaniu się do drzwi z
narzędziami do ich pokonania.
Czy warto wstawiać drzwi antywłamaniowe, jeśli ścianę można bez problemu
przeciąć piłą mechaniczną (np. dom z pustaków gipsowych lub tzw. szkielet
kanadyjski)? Czy wszystkie dostępne dla przestępcy otwory okienne i drzwiowe (okna,
okienka, drzwi do garażu, na taras, do ogrodu, na balkon) można zabezpieczyć na takim
samym poziomie wytrzymałości, jak drzwi wejściowe?

Odpowiedzi na te pytania umożliwią podjęcie odpowiedniej decyzji.

Wzmacnianie drzwi standardowych


Wzmocnienia drzwi nie można ograniczać tylko do zwiększania ich odporności
mechanicznej. W skrajnej sytuacji można przecież zdecydować się na drzwi
“papierowe”, połączone z sygnalizacją elektroniczną wykrywającą każdą
próbę ich pokonania. Takie rozwiązanie ma sens przy niewielkim zagrożeniu oraz wtedy,
gdy jest gwarancja dostatecznie szybkiej i skutecznej interwencji po włączeniu się
sygnału alarmu. Lecz nawet w tym wypadku w drzwiach powinny być zamontowane atestowane
zamki. Licho, jak to mówią, nie śpi i w razie udanego włamania bez uszkodzenia zamków
mogą być trudności z uzyskaniem odszkodowania.

src=”../wp-content/uploads/2009/02/__graf.dom.pl_bezp_drzwilog.jpg” align=”left” vspace=”6″ border=”2″ width=”177″ height=”333″>

Drzwi antywłamaniowe

Drzwi antywłamaniowe spełniają swoje zadanie wtedy, gdy przestępca nie może użyć do
ich pokonania specjalistycznych narzędzi. Dzieje się tak, gdy drzwi są dobrze widoczne
z zewnątrz lub w miejscu, w którym używanie głośnych narzędzi zwraca ogólną
uwagę. Na zewnątrz nie powinno być czynnych gniazd umożliwiających przestępcy
dostęp do prądu i tym samym użycie elektrycznych narzędzi do sforsowania drzwi.
Normy, według których badane są drzwi, nie stawiają zbyt dużych wymagań. Wielu
producentów drzwi antywłamaniowych dołącza dodatkową informację o swoim wyrobie, np.
wytrzymałość drzwi jest dwa a nawet trzy razy większa, niż podano w normie!

Czym kierować się przy doborze drzwi antywłamaniowych, aby wybrać optymalne?

Najwięcej pomyłek (zwłaszcza przy zamawianiu drzwi przez telefon) występuje w
określeniu, czy potrzebne są nam drzwi prawe czy lewe. Sposób ustalania stronności
drzwi jest pokazany na rys. 1.

Gdzie powinny być zamontowane drzwi antywłamaniowe?
Podstawową zasadą montowania drzwi antywłamaniowych jest wybranie miejsca,
które umożliwia ich najsolidniejsze obsadzenie, czyli najczęściej miejsca
przewidzianego przez architekta jako drzwi główne wejściowe. Bardzo ważne jest,
zwłaszcza w sytuacji, gdy nie jest planowana ochrona drzwi systemem alarmowym, aby drzwi
antywłamaniowe były dobrze widoczne z zewnątrz budynku. W ten sposób zmniejsza się
prawdopodobieństwo bezkarnego manipulowania przy drzwiach przez intruza. Zapewnienie
widoczności drzwi jest niezbędne, gdy przed drzwiami głównymi planowane jest
postawienie wiatrołapu.
Ponadto warunkiem dobrego usytuowania drzwi głównych (dotyczącym także ich otoczenia)
jest takie ich ustawienie, aby przestępca nie mógł ukryć się w martwej strefie
widoczności.

border=”2″ width=”193″ height=”293″>

Ile zamków powinno być w drzwiach antywłamaniowych?

Nie zaleca się montować więcej niż trzy zamki do drzwi standardowych i więcej niż
dwa zamki w drzwiach antywłamaniowych. Dobrej klasy drzwi antywłamaniowe mają z reguły
jeden zamek z bolcami wysuwanymi przynajmniej w trzech kierunkach.
Uwaga: na drzwi zewnętrzne główne najlepiej nadają się drzwi
antywłamaniowe z zabezpieczeniem termicznym, ponieważ na drzwiach bez takiego
zabezpieczenia będzie się wytrącała wilgoć po stronie wewnętrznej.
Uwaga: drzwi antywłamaniowe, jeśli nie są do tego fabrycznie
przystosowane (regulacja u dołu drzwi), mogą po ich zamontowaniu uniemożliwiać
jakiekolwiek zmiany w wysokości posadzki.
Następnym problemem jest ościeżnica. Jej sposób zakotwiczenia w murze i
wytrzymałość na działania siłowe ma równie ważne znaczenie dla ochrony wejścia,
jak i wytrzymałość samych drzwi. Wątpliwości dotyczące wymiany lub pozostawienia
ościeżnicy, materiału, z którego powinna być wykonana (drewniana, stalowa), sposobu
mocowana w murze, powinien rozwiązać producent drzwi, gdyż on najlepiej wie, jaki
sposób umocowania jego drzwi jest najlepszy.

Wybór zamka według klucza i mechanizmu zamykania src=”../wp-content/uploads/2009/02/__graf.dom.pl_bezp_blokady.jpg” align=”left” vspace=”5″ border=”2″ width=”135″ height=”201″>

Jakie znaczenie może mieć rodzaj klucza, skoro wybieramy zamek z atestem?
Po pierwsze
, istotna jest przecież wygoda otwierania. Klucz brany w dłoń
powinien niemal sam się ustawiać w prawidłowej pozycji do odpowiedniego włożenia w
zamek, co jest szczególnie ważne podczas otwierania drzwi w ciemności.
Drugim warunkiem dobrego doboru klucza jest zapewnienie łatwego
trafienia kluczem w ciemności w otwór zamka (kształt klucza, ale i otworu w zamku).
Trzecim warunkiem doboru klucza (tym razem jest to związane bardziej z
samą konstrukcją zamka lub wkładki) jest łatwość zamykania i otwierania zamka.
Jeśli kluczem mają się posługiwać dzieci lub osoby starsze, to przecież należy
wykluczyć wszystkie zamki (i klucze), które wymagają skomplikowanych czy siłowych
operacji.
Czwartym warunkiem, który trzeba brać pod uwagę, jest jego kształt.
Ważne jest, aby zbyt ostre krawędzie nie dziurawiły kieszeni lub nie stanowiły
zagrożenia, np. w razie wypadku samochodowego gdy będzie on w kieszeni.
Piątym warunkiem jest sposób dorabiania duplikatu klucza.
Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest wybór takiego zamknięcia, do którego klucz
można dorobić tylko u producenta na podstawie kodowanej karty zakupu. Jest to
rozwiązanie bezpieczne, lecz najczęściej kosztowne. Załatwianie i czas oczekiwania na
duplikat może być problemem, zwłaszcza w miejscowościach oddalonych od miejsca
dorabiania takich kluczy. vspace=”5″ border=”2″ width=”192″ height=”259″>
Szóstym czynnikiem, który trzeba brać pod uwagę jest sposób
otwierania zamka od wewnątrz pomieszczenia. Bezpieczniej jest, jeśli otwieranie odbywa
się za pomocą gałki (pokrętła) lub przesunięcia zasuwy, ponieważ unika się
sytuacji poszukiwania klucza w razie konieczności nagłego opuszczenia lokalu. Co prawda,
takie rozwiązanie przy drzwiach, które nie są antywłamaniowe wymaga zabezpieczenia
przed otwarciem zamków przez wykonany w drzwiach otwór, ale lepsze to niż tragedia,
jaka może się wydarzyć, gdy sami nie będziemy mogli wyjść z mieszkania.
Ponieważ zamknięcie na klucz od wnętrza wielu użytkowników traktuje jako
zabezpieczenie podczas snu, to jednak lepszym rozwiązaniem jest uzupełnienie drzwi
solidną zapornicą, najlepiej połączoną z alarmem. Takie zalecenie wynika z
doświadczeń i wymagań strażaków w krajach zachodnich; wymagane jest aby strażak,
który wszedł do mieszkania przez okno mógł bez problemu opuścić je przez drzwi.
Należy się liczyć z tym, że te przepisy mogą być wprowadzone w Polsce.
Po siódme, warto zastanowić się, czy wybrać drzwi z klamką czy z
gałką od strony wejścia.
Po ósme, niektóre z wykonań zamków są już fabrycznie przystosowane
do współpracy z systemem alarmowym. Mogą mieć zamontowane czujniki nacisku
uruchamiające alarm przy próbie siłowego otwarcia drzwi, czujniki sygnalizujące
otwarcie lub zamknięcie zamka, a także mogą być wyposażone w otwieranie sterowane
elektronicznie. border=”2″ width=”254″ height=”188″>
Po dziewiąte, jeśli mamy złośliwych sąsiadów, warto wybrać zamek z
zabezpieczeniem przed zatykaniem dziurki.
Po dziesiąte, jeśli decydujemy się na jeden zamek, to powinien on być
raczej z wielopunktową blokadą i lepiej jeśli będzie miał wymienną wkładkę
(cylinder), czyli tę część, w którą wkładany jest klucz. Warto wtedy mieć w
zapasie wkładkę z innym kompletem kluczy, aby w razie stwierdzenia braku klucza z
używanego kompletu natychmiast wymienić wkładkę na tę zapasową.

Jakie zabezpieczenia mają zamki atestowane i przed jakim rodzajem agresji?
Zamki atestowane są dostatecznie wytrzymałe, aby uniemożliwić przestępcy ich
zniszczenie lub otwarcie za pomocą np. łomu (zbyt mała siła, by zrobić to w
pojedynkę). Zmusza to przestępców do działania w grupie lub korzystania z narzędzi,
które czynią hałas. Na fotografii pokazany jest zamek, który został wyłamany, lecz
dla jego pokonania trzeba było trzech silnych mężczyzn wyposażonych w łomy. Zamek ten
był nie do pokonania nie tylko przez jedną, lecz nawet przez dwie osoby! src=”../wp-content/uploads/2009/02/__graf.dom.pl_bezp_otw_ga_1.jpg” align=”right” vspace=”5″ border=”2″ width=”277″ height=”205″>
Zamek atestowany jest zabezpieczony przed zniszczeniem w wyniku nawiercenia czułego
miejsca. Chronią przed tym specjalnie ukształtowane i wykonane zabezpieczenia, które
powodują łamanie się wiertła przy próbie nawiercenia lub powodują jego
ześlizgiwanie się poza “czułe” dla zamka miejsce. Takie zabezpieczenie może
być w standardowym wyposażeniu zamka i stanowić jego nieodłączną część lub w
wypadku zamków kompletowanych na zamówienie. Zabezpieczenia przed przewierceniem mogą
mieć też same wkładki (cylindry).

Wymienność wkładek

Czy wkładki na klucze (cylindry) różnych producentów są między sobą
wymienne?
Stosuje się kilka standardów, które bez względu na producenta są między
sobą wymienne, lecz są także takie, które pasują do zamków tylko jednego producenta.
Zamki mogą być wtedy różne, ale pasuje do nich ten sam typ wkładki. Najbardziej
różnorodna oferta występuje w tzw. eurowkładkach (rys. 2 po prawej). Są one oferowane
w co najmniej kilkuset wykonaniach różniących się długością (w celu dopasowania do
grubości drzwi), rodzajami kluczy, proporcją wymiarów liczoną od języczka bębenka
(zabieraka), sposobem otwierania od strony wnętrza (klucz, gałka itp.).
Uwaga: są one bardzo zbliżone kształtem do wkładek bębenkowych starego wzoru zwanych
u nas Yeti, co jest czasem powodem pomyłek (rys. 2 po lewej).
Wybór zamka lub zamków z wymiennymi wkładkami jest szczególnie polecany w sytuacjach,
gdy klucze do mieszkania trzeba oddać w obce ręce (remont, naprawa, wynajęcie itp.),
gdyż właściciel może sam i natychmiast zamienić taką wkładkę na inną.
Niektóre firmy oferują specjalnie na okres budowy lub remontu domu wkładki o
uproszczonej budowie, które już po wprowadzeniu się lokatorów są wymieniane na
normalne, czyli o pełnej wytrzymałości; dzięki takiemu rozwiązaniu unika się
dorobienia klucza przez osobę niepowołaną.

Autor:

Stefan Jerzy Siudalski
Specjalista w dziedzinie zabezpieczeń
Od 26 lat na liście biegłych sądowych z dziedziny ochrony
http://ochrona.siudalski.pl