Nieustający wyścig między konstruktorami zabezpieczeń a fachowcami od ich
przełamywania trwa chyba od zawsze. Dlatego nie można zakładać, że istnieje sejf
którego (przy wykorzystaniu odpowiednich, specjalistycznych narzędzi i odpowiednio
długim czasie dostępu) nie uda się w ten czy inny sposób otworzyć!

W konstrukcji każdego “niezniszczalnego” czołgu jest zalążek
armaty która go zniszczy!

Dla oceny wytrzymałości zabezpieczeń mechanicznych na przełamanie wprowadzono klasy
odporności oznaczane cyframi rzymskimi od I do XIII. Najniższą odporność mają
zabezpieczenia zaliczane do I klasy odporności1. Dla sejfów górny zakres wymaganej
klasy odporności wynosi X. Nie wchodząc w szczegóły zasad podziału na klasy warto
wiedzieć, że badania są prowadzone z rozróżnieniem czy przestępca będzie miał
całkowity dostęp (otwór o średnicy 350 mm) do wnętrza sejfu czy tylko częściowy
(otwór 125 mm). Klasa sejfu mówi nam do jakiej maksymalnej wartości przechowywania
może on być przeznaczony2. Jako jednostkę obliczeniową stosuje 120-to krotność
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za ubiegły kwartał. Wynagrodzenie to jest
ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim.

Uwaga: jeśli sejf podłączony jest pod system alarmowy to w
zależności od klasy systemu można przechowywać w nim około dwukrotnie większą
wartość! Wybór sejfu. Przed podjęciem decyzji co do zakupu sejfu warto odpowiedzieć
sobie na kilka pytań. Oto one: Czy wartość przechowywanych przedmiotów nie będzie
porównywalna z kosztem zakupu sejfu? Może lepiej będzie zdecydować się na skrytki lub
ukryte pomieszczenie?

Ukryte pomieszczenia. Planując budynek można przewidzieć duże,
ukryte pomieszczenie. Jeśli wejście do niego będzie starannie ukryte i nikt
niepowołany o nim nie będzie wiedział to zwłaszcza w przypadku krótko trwającego
włamania czy napadu takie ukryte pomieszczenie może okazać się zbawienne.

Skrytki. Ze skrytkami jest podobnie jak z ukrytym pomieszczeniem -
jeśli są dobrze pomyślane i wykonane mogą być nawet skuteczniejsze niż sejf,
zwłaszcza jeśli nic nie sugeruje posiadania znacznego bogactwa. Szczegółowej recepty
na dobrą skrytkę podać nie można (opisanie przecież najlepszych skrytek natychmiast
uczyni je najgorszymi ze wszystkich możliwych), ale proszę nie chować cennych rzeczy w
lodówkach, w szafie z bielizną, cukiernicach, pod dywanem, w tapczanie, w książkach, w
kwiatkach czy żyrandolu, bo o tym wie nawet najgłupszy przestępca. Jak widać łatwiej
podać gdzie nie należy chować precjozów niż gdzie i jak je chować. Znam natomiast
przypadki tak dobrze wykonanych skrytek, że dla ich odkrycia trzeba by rozebrać cały
dom a przynajmniej wszystkie meble i ściany.

Czym się kierować przy wyborze sejfu? Czy klucz do sejfu powinien być jeden
czy dwa; czy lepszy będzie mechaniczny czy też elektroniczny, a może oba3? Z
zasady przy przechowywaniu wartościowych rzeczy zaleca się jednoczesne stosowanie dwóch
rodzajów zamknięć, najlepiej tak aby ich zasada działania była odmienna. Uchroni nas
to przed niemiłą niespodzianką gdyby okazało się, że wynalazcy w środowisku
przestępców wymyślili sposób na pokonanie jednego z zastosowanych zabezpieczeń. Dwa
rodzaje zamknięć a więc i dwa klucze (jeden np. elektroniczny) w dużym stopniu
chronią przed wymuszonym otwarciem czy przed otwarciem ukradzionym kluczem. Oczywiście
nie można wtedy kluczy trzymać w jednym miejscu. Jeśli klucz ma być mechaniczny, to
czy jego kształt i konstrukcja umożliwia dorobienie duplikatu z odcisku?

Sejfy starego wzoru, otwierane kluczem, tak jak zamek w drzwiach, nie są najlepszym
zabezpieczeniem ponieważ, po pierwsze klucz można dorobić (jeśli można), po drugie
są one łatwiejsze [zwłaszcza starsze konstrukcje] do otwarcia za pomocą materiału
wybuchowego niż sejfy na zamek cyfrowy.

Czy istnieje groźba wymuszenia otwarcia sejfu? Jeśli tak, warto
wybrać sejf umożliwiający ustawianie przedziału czasowego, w którym nie może być on
otwierany nawet przez właściciela. Taki przedział czasowy można ustawiać z
wyprzedzeniem wielu dni. Można też połączyć wymuszone otwarcie sejfu (otwarcie przez
właściciela lecz ze specjalnym błędem) z uruchomieniem dyskretnego sygnału alarmowego
powiadamiającego centrum monitorowania o napadzie.

Czy wartość zgromadzonych w sejfie rzeczy nie będzie na tyle duża, aby
przestępcom opłaciło się go wywieźć bez otwierania? Jeśli sejf może być
wyniesiony, trzeba przewidzieć jego umocowanie w ścianie lub do podłoża. W przypadku
sejfów ciężkich trzeba sprawdzić, czy strop ma odpowiednią wytrzymałość i
ewentualnie za pomocą dodatkowej konstrukcji tak rozłożyć ciężar aby nie
przekroczyć dopuszczalnego nacisku na 1 m 2. Obecnie oferowane są sejfy wykonane ze
specjalnych materiałów które przy tych samych wymiarach zewnętrznych co sejfy wykonane
z materiałów tradycyjnych mają prawie dwukrotnie większą objętość wnętrza.

Czy sejf będzie otwierany kilka razy dziennie czy sporadycznie? W
pierwszym przypadku lepiej mieć dwa sejfy, jeden otwierany często, a drugi ukryty, o
którym nie muszą wiedzieć nawet inni domownicy. Czy istnieje zagrożenie
pożarem? Oferowane są specjalne ognioodporne sejfy, w których temperatura nie
przekroczy 50C przy dwugodzinnym działaniu temperatury 1000C . Oznacza to, że bezpieczne
są w jego wnętrzu nawet informacje zawarte na nośnikach magnetycznych. Jedyną
“wadą” tych sejfów jest to że po takim działaniu temperatury nie nadają
się do powtórnego użycia a i samo otwarcie wymaga fachowca.

Jakie parametry powinny być podawane w ofercie sejfów i na co zwrócić
uwagę? Najważniejsze jest przeznaczenie sejfu (w tym klasa odporności i
odporność na działanie wysokiej temperatury) i jego wewnętrzna pojemność. Ważne
jest ustalenie czy wymiary zewnętrzne podawane są z zawiasami i występującymi
elementami szyfratorów oraz należy sprawdzić jaki jest kierunek i kąt otwarcia drzwi.
Dobrze jest wybrać sejf zaopatrzony w skarbczyk – czyli mały sejf w dużym. Ponieważ
zakup sejfu dokonywany jest jako inwestycja na wiele lat warto aby istniała regulacja
ustawienia półek – sejf będzie dzięki temu bardziej uniwersalny. Proszę zwrócić
uwagę na różnice w wadze sejfów o podobnych wymiarach zewnętrznych lecz o różnej
klasie odporności oraz na różnice w pojemności sejfów w zależności od typu sejfu i
producenta!

Uwaga: Ponieważ często sejfy montowane są w dolnej kondygnacji
budynku może się zdarzyć sytuacja że na skutek awarii woda w pomieszczeniu osiągnie
poziom kilkudziesięciu centymetrów. Zapobiec skutkom takiej sytuacji możemy albo przez
stałe usytuowanie sejfu powyżej możliwego poziomu zalania albo kupując sejf
wodoszczelny. Uwaga: Koniecznie trzeba sprawdzić czy sejf ma fabryczne przygotowane
miejsce na przymocowanie czujki elektronicznej wykrywającej próby otwarcia sejfu
metodami niszczącymi. Szczególnie jest to istotne w przypadku sejfów ognioodpornych
ponieważ nie wolno ich nawiercać.

To co najwartościowsze i najtrudniej ukraść to nasze myśli,
doświadczenie i wiedza.

1 w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 14 października 1998 r.[poz. 858] jest wprowadzone dodatkowo
pojęcie “0″ klasy odporności na włamanie

2 w powyższym załączniku podane są limity wartości jakie można przechowywać
w zależności od klasy urządzenia

3 sejfy od klasy IV wzwyż powinny mieć dwa zamki