Instalacje techniczne w nowych budynkach, jak np. rury wodociągowe, gazowe i ogrzewania, tworzą wraz z przewodami elektroenergetycznymi, antenami i urządzeniami telekomunikacyjnymi obszerną, rozgałęzioną sieć systemów mających zdolność przewodzenia. W celu zapewnienia ochrony przed niebezpiecznymi napięciami elektrycznymi i pojawieniem się różnicy potencjałów stosuje się główną szynę wyrównawczą w pomieszczeniu przyłącza domowego, a w różnych miejscach, np. w łazience, dodatkowe połączenia wyrównawcze, łączące ze sobą wszystkie systemy mające zdolność przewodzenia.

Skutecznym środkiem wyrównania potencjału dla całego budynku jest uziom umieszczony w jego fundamencie.

Wskazówki praktyczne
Zgodnie z DIN 18 015 T. 1 Elektrische Anlagen in Wohngeb-uden. Planungsgrundlagen (Elektryczne urządzenia w budynkach mieszkalnych. Podstawy projektowania) uziom fundamentowy jest wymagany dla budynków nowo wznoszonych; ze względu na tę normę żądają tego także. “Warunki techniczne przyłączenia do sieci niskiego napięcia” zakładów dostarczających energii.

Zakres stosowania wymienionej normy obejmuje budynki mieszkalne, jak również budynki, w których występują porównywalne wymagania pod względem wyposażenia elektrycznego.

Wykonanie uziomu fundamentowego polega na umieszczeniu taśmy stalowej w fundamencie budynku.

Uziom fundamentowy może być wykonany ze stali ocynkowanej lub nieocynkowanej.

Odpowiednia do tego celu jest taśma stalowa o wymiarach 30 mm x 3,5 mm lub 25 mm x 4 mm, albo okrągły pręt stalowy średnicy 10 mm. Taśmę lub pręt należy poprowadzić w formie zamkniętego pierścienia na podkładkach w fundamentach murów zewnętrznych budynku, poniżej najniższej warstwy uszczelniającej, na wysokości co najmniej 5 cm nad dnem fundamentu.

Uziom jest inaczej układany w fundamentach niezbrojonych i inaczej w zbrojonych (zob. rys. 2 i 3).

Dobrze przewodzące połączenia i odgałęzienia taśmy lub pręta stalowego należy wykonać stosując spawanie, śruby, łączniki sprężynowe lub klinowe.

Końcówki przyłączeniowe uziomu fundamentowego należy wyprowadzić wewnątrz budynku na ok. 30 cm nad podłogę piwnicy; powinny one mieć wolny koniec ok. 1,50 m od bezpośredniego przyłączenia do szyny wyrównawczej.

Wykonanie uziomu fundamentowego powinien zlecać inwestor lub architekt. Przy ogłaszaniu przetargu na prace murarskie i betoniarskie uziom fundamentowy powinien już być uwzględniony.

Literatura
BOCZKOWSKI A., SIEMEK S., WIADEREK B.: Nowoczesne elementy zabezpieczeń i środki ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach elektrycznych do 1 kV. Elektromontaż Warszawa 1992.

MARKIEWICZ H.: Instalacje elektryczne. WNT, Warszawa 1996.
PN-91/E-05009/01. Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Zakres, przedmiot i wymagania podstawowe.
PN-92/E-05009/41. Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona zapewniająca bezpieczeństwo. Ochrona przeciwporażeniowa.
Richtlinien f.r das Einbetten von Fundamenterdern in Geb-udefundamente (Wytyczne dla układania uziomów fundamentowych w fundamentach budynków), Verlagsund Wirtschaftsgesellschaft der Elektrizit-tswerke mbH VWEW, Frankfurt am Main.
DIN VDE 0185 T. 1 – 2. Blitzschutzanlagen (Instalacje odgromowe).
DIN VDE 0190. Einbeziehen von Gas- und Wasserleitungen in den Hauptpotentialausgleich von elektrischen Anlagen (Wykorzystywanie rur gazowych i wodociągowych dla głównego wyrównania potencjału instalacji elektrycznych).
DIN 18 012. Hausanschlußr-ume. Planungsgrundlagen (Pomieszczenia przyłączy domowych. Podstawy projektowe).
DIN 18 015 T. 1. Elektrische Anlagen in Wohngeb-uden (Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych).