- Budownictwo i budowa domu dla profesjonalistów – SolidnyDom.pl - http://solidnydom.pl -

Wyroby gipsowe

Andrzej Machalski


Płyty gipsowe ścienne.
Płyty te, ujęte normą PN-B-19402:1996, znane od wielu lat jako Promonta, powinny być z czystego zaczynu gipsowego, jako pełne lub drążone. Płyty pełne mają wg PN grubość 80 mm (masa 27 kg) lub 100 mm (masa 34 kg), a płyty drążone grubość 80 mm (masa 21 kg). W handlu jest tylko płyta pełna i ma jeden rozmiar: długość 666 mm, szerokość 500 mm, grubość 80 mm; płyty te dzielą się na zwykłe i impregnowane, pierwsze do pomieszczeń o wilgotności do 70 %, a drugie – do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności do 85 %. Płyty według PN pokazano na rysunkach 1 i 2. Stosowanie: ścianki działowe. Łączenie odbywa się na pióro i wpust, z użyciem kleju gipsowego.






Płyty gipsowo-kartonowe. Płyty te, o długoletniej tradycji i doskonale znane, mają rdzeń z przeważnie czystego zaczynu gipsowego, dwustronnie obłożony mocnym, specjalnym kartonem nadającym dostateczną wytrzymałość i gładkość powierzchni. Są niezapalne wg PN. Dzielą się na cztery rodzaje, oznaczone u nas w nawiązaniu do DIN następującymi symbolami:

  • GKB – płyty zwykłe,
  • GKBI – płyty odporne na wodę,
  • GKF – płyty odporne na ogień,
  • GKFI – płyty odporne na ogień i wodę.



    Długości płyt gipsowo-kartonowych wynoszą przeważnie 2000-3000 mm, najczęściej spotykana szerokość 1200 mm (stosowany zakres na ogół 900-1250 mm).

    Spotykane są też płyty specjalne: GKB/Pb do ochrony przed promieniami RTG oraz płyty GKB/Ps o podwyższonej izolacyjności cieplnej (oba rodzaje firmy Knauf), mocowane wkrętami lub klejem Perlfix.

    Stosowanie: ścianki działowe, sufity podwieszone, okładziny ścienne i sufitowe (tak zwany suchy tynk). W pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności konieczne są płyty wodoodporne. Mocowanie: na podłożach stalowych lub drewnianych – wkręty samogwintujące (tzw. wkręty szybkiego montażu), klamry (zszywki), gwoździe, na podłożach masywnych – klej gipsowy.

    Wykończenie powierzchni: malowanie (ale farby wapienne niedozwolone), tapeta, glazura, tynk, szpachlowanie.

    Płyty gipsowo-włóknowe (ścienne). Jest to nowość na naszym rynku, dlatego należy im poświęcić więcej uwagi. Płyty Fermacell (aprobata techniczna AT-15-2670/97) są produkowane z mieszaniny 80 % gipsu i 20 % włókna celulozowego z odzysku (z odpadów papieru), sprasowanej pod wysokim ciśnieniem z dodatkiem wody. Stąd mają dużą wytrzymałość na ściskanie, dzięki której wkręt z kołkiem do pustych przestrzeni w pionowej płycie potrafi udźwignąć 50 kg, zwykły wkręt 30 kg, a gwóźdź 17 kg. Są niezapalne wg PN (wg DIN niepalne klasy A 2).

    Płyty Fermacell są wodoodporne, dzięki temu można je stosować w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności (łazienki, kuchnie, piwnice). Są one fabrycznie zagruntowane, co ułatwia malowanie itp.

    Płyta “1-osobowa” poręczna w pracy ma rozmiar 1,5 x 0,5 m. Płyta na wysokość pomieszczenia ma wysokość 2,00 do 3,00 m, a szerokość 1,20 lub 1,245 m. Natomiast grubości płyt mogą wynosić 10-12,5 – 15-18 mm.

    Stosowanie: okładziny ścian i sufitów w budynkach masywnych, poszycia ścian w budynkach o szkielecie drewnianym lub stalowym zarówno po stronie wewnętrznej, jak i zewnętrznej. Nadają się też na ścianki działowe. Ponieważ płyty gipsowo-włóknowe nie są tak sprężyste jak płyty gipsowo-kartonowe i od nich cięższe, lepiej chronią one ścianki działowe przed przenikaniem dźwięków powietrznych z sąsiednich pomieszczeń.

    Mocowanie do szkieletu odbywa się na wkręty samogwintujące, klamry (zszywki) lub gwoździe. Do muru mocuje się na klej gipsowy Fermacell (rys. 3); wszelkie zasady mocowania podaje instrukcja producenta.

    Spoinowanie odbywa się bez taśm wzmacniających (”bandaży”), montaż narożników nie wymaga ochronnych profili kątowych. Spoiny 5-7 mm szpachluje się masą szpachlową Fermacell w dwóch etapach, natomiast w wypadku łączenia płyt ze sobą na klej poliuretanowy (też firmowy) wystarczy jedno szpachlowanie tzw. finalne (wygładzające). Wykończenie powierzchni płyt może być różnego rodzaju – według instrukcji producenta.



    Elementy gipsowo-włóknowe jastrychowe. Ich płyty składowe są produkowane tą samą metodą jak poprzednie, mianowicie z mieszaniny gipsu i włókien celulozowych.

    Mogą powstawać:
    a) przez sklejenie ze sobą dwóch płyt 10 mm,
    b) przez sklejenie 2 płyt i przyklejenie z jednej strony izolacji akustycznej grubości 10 mm z twardej wełny mineralnej lub miękkiej płyty pilśniowej albo izolacji termicznej ze styropianu 20-60 mm. Są niezapalne wg PN.

    Stosowanie: jako tzw. suchy jastrych (suchy podkład pod posadzki). Ze względu na lekkość – w porównaniu na przykład z wylewką cementową – są bardzo przydatne przy renowacji lekkich stropów (np. na belkach drewnianych) w starym budownictwie. Już zwykły element położony na stropie zapewnia 30-minutową odporność ogniową (F 30 wg DIN).

    Panele łączy się na zakładkę 50 mm, stosując klej poliuretanowy Fermacell, według instrukcji. W celu osiągnięcia odpowiedniego nacisku na zakładce, elementy łączy się wkrętami samogwintującymi lub klamrami.

    Do wyrównywania poziomu przy nierównych stropach służy firmowa podsypka 10-60 mm z kruszywa gazobetonowego, nie wymagająca zagęszczania (rys. 4). Pełni ona też z powodzeniem funkcję izolacji termicznej, co jest korzystne na przykład w podłodze na płycie betonowej na gruncie (rys. 5). W przypadku remontu drewnianego stropu belkowego powinno się najpierw naprawić uszkodzone miejsca i położyć na nim papier pakowy lub bitumowany (nie stosować folii PE!) dla ochrony przed wysypywaniem się podsypki przez szpary w stropie.






    Elementy gipsowo-włóknowe nad ogrzewaniem podłogowym. W przypadku ogrzewania podłogowego stosuje się specjalne elementy jastrychowe Fermacell 2 E 22 (rys. 6) o grubości 25 mm. Nadają się one do ogrzewania podłogowego wodnego, w którym rury grzejne są umieszczone w płytach kształtowych styropianowych lub poliuretanowych z dodatkową wkładką z blachy rozprowadzającej ciepło. Elektryczne systemy ogrzewania podłogowego (przewody w podłożu z kleju) nie pozwalają na stosowanie opisanych elementów jastrychowych.



    Płyty gipsowo-włóknowe ścienne zespolone. Płyta zespolona składa się ze zwykłej płyty Fermacell 10 mm z jednostronnie przyklejonym tworzywem piankowym 15-50 mm i ma poręczny rozmiar 1,5 x 1 m. Pianka zapewnia płycie dużą izolacyjność termiczną. Płyty zespolone mogą być też produkowane z paroizolacją z folii aluminiowej 0,05 mm między płytą gipsowo-włóknową a tworzywem piankowym; paroizolacja zapobiega – jeżeli tego wymaga projekt budynku – przenikaniu pary wodnej w głąb ściany zewnętrznej.

    Stosowanie: przede wszystkim po wewnętrznej stronie ścian zewnętrznych i pomiędzy pomieszczeniami o znacznych różnicach temperatur. Dzięki temu oszczędza się na oddzielnym układaniu tam izolacji termicznej. Płyta zespolona grubości 10 mm ma taką samą izolacyjność termiczną jak mur z cegły silikatowej grubości 100 mm.

    Mocowanie do ściany odbywa się za pomocą placków z kleju gipsowego (wg instrukcji układania). Podłoża zapylone lub już malowane albo tapetowane nie nadają się. Spoinowanie i wykończenie powierzchni – jak przy zwykłych płytach Fermacell.

    Bloczki gipsowe ścienne Ekogips. Są to pustaki z czystego zaczynu gipsowego wypełnione styropianem i mają rozmiar 498/340/248 mm. Rozróżnia się bloczki podstawowe typu 80 (masa 29 kg) i typu 100 (masa 27 kg). Ponadto produkuje się bloczki narożne, węgarkowe, wieńcowe, szczytowe itd.

    Stosowanie: ściany nośne, także osłonowe w budownictwie szkieletowym. Korzystny współczynnik przenikania ciepła 0,31-0,35 W/(m 2 YK) pozwala na wykonywanie ścian jednowarstwowych. Bloczki łączy się klejem gipsowym P (Dolina Nidy) lub Perlfix (Knauf). Ściany można wykańczać na zewnątrz tynkiem akrylowym lub mineralnym, a od wewnątrz – gładzią gipsową lub płytami na bazie gipsu.

    Płyty gipsowe dźwiękochłonne, dekoracyjne i wentylacyjne. Zgodnie z normą PN-B-19401:1996 wyróżnia się odmiany:

  • A 600 x 600 x 30 mm masa 7 kg
  • B 588 x 588 x 24 mm masa 4,3 kg

    Płyty dźwiękochłonne wyrabia się z zaczynu gipsowego ze stosownymi dodatkami. Strona licowa jest perforowana, a tylna wyłożona materiałem dźwiękochłonnym pokrytym folią aluminiową, przytwierdzoną do szkieletu.

    Płyty dekoracyjne wyrabia się z zaczynu gipsowego ze stosownymi dodatkami; powierzchnia licowa jest gładka lub ma ozdobną fakturę.

    Płyty wentylacyjne wyrabia się z zaczynu gipsowego ze stosownymi dodatkami; powierzchnia jest zaopatrzona w otwory wentylacyjne.

    Literatura
    PN-B-19401:1996 Płyty gipsowe dźwiękochłonne, dekoracyjne i wentylacyjne.
    PN-B-19402:1996 Płyty gipsowe ścienne.
    PN-B-79405:1997 Płyty gipsowo-kartonowe.
    Informator budowlany tom 1 i 3. pod red. A. Kamińskiej. Wydawnictwo Murator, Warszawa 1999.
    Prospekty firm (w kolejności jak w “Informatorze budowlanym”): Dolina Nidy, Ekogips, Knauf, Fels-Werke, Lafarge Gips Polska, Nida Gips, Norgips Poland.


  • Artykuł wydrukowany z Budownictwo i budowa domu dla profesjonalistów – SolidnyDom.pl: http://solidnydom.pl

    Adres artykułu: http://solidnydom.pl/wyroby-gipsowe.html

    Copyright © 2009 SolidnyDom.pl. All rights reserved.